‘ଆଜାଦି କା ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ’୧୮୫୭ ରୁ ୧୯୪୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତ
ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କର ଅତ୍ୟାଚାର ତଥା ଦାସତ୍ୱର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ଭାରତୀୟଙ୍କ ମନରେ ବିଦ୍ରୋହ ଅଗ୍ନି ଜାଳି ଉଠିଲା । ଏହି ଧାରଣାକୁ ଫଳପ୍ରଦ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟମାନେ ଅନେକ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ। ଯାହା ୧୮୫୭ ମସିହାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୧୯୪୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା I ଏହି ସମୟରେ ଅନେକ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ୧୮୫୭ ରୁ ୧୯୪୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ଘଟଣା ଯାହା ‘ଆଜାଦି କା ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ’ କାରକ ହୋଇଥିଲା I
୧୮୫୭ ର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ
‘ଆଜାଦି କା ଅମୃତ ମହୋତ୍ସବ’ ଆଜି ର ନୂଆ ନୁହେଁ I ଏହା ୧୮୫୭ ମସିହାରେ ବିପ୍ଳବ ରୂପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଥିଲା I ଏହା ହେଉଛି ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ ଯାହା ଦେଶ କୁ ସ୍ୱାଧୀନ କରିବା ପାଇଁ ସଂଗ୍ରାମ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହିଦିନ ଠାରୁ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନକୁ ହଟାଇବାକୁ ପ୍ରଥମ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ। ଯଦିଓ ଏହି ପ୍ରୟାସ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏଥିରୁ ବିପ୍ଳବ ର ଏକ ନୂତନ ଉତ୍ସାହର ମଞ୍ଜି ବୁଣାଯାଇଥିଲା I ଏହାପରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ କୁ ଏକ ରୂପ ଦେବା ପାଇଁ ଛୋଟ ଛୋଟ ପ୍ରାନ୍ତୀୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ସବୁ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା I ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ :
୧୮୮୫ ମସିହାରେ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିଲା
ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଲଢ଼ୁଥିବା ଭାରତୀୟମାନେ ଅନେକ ସଂଗଠନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ ଲୋକ ଏକ ହୋଇ ସେମାନଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିଥିଲେ। ଏହି କ୍ରମରେ, ସୁରେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ବାନାର୍ଜୀ ୧୮୮୫ ମସିହାରେ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ। ଏହି ଦଳର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଶିକ୍ଷିତ ଭାରତୀୟଙ୍କ ଧାରଣାକୁ ଆଗକୁ ନେଇ ସ୍ୱାଧୀନତାର ବିପ୍ଳବ ଆଣିବା I ୧୯୦୬ ମସିହାରେ କଲିକତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ଅଧିବେଶନରେ ସେ ସ୍ୱରାଜ ପ୍ରାପ୍ତି ବିଷୟରେ ପ୍ରଥମେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।
୧୯୦୫ ବଙ୍ଗଳା ବିଭାଜନ :
ଭାରତରେ ବ୍ରିଟିଶ ଙ୍କ ବିରୋଧରେ ବିପ୍ଳବ ର ସୂତ୍ରପାତ ହେଉଥିବା ଜାଣି ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କର କୂଟନୀତି ହେତୁ ୧୯୦୫ ମସିହାରେ ବଙ୍ଗଳା ବିଭାଜିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ଦେଶର ରାଜଧାନୀ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହାଦ୍ୱାରା ଦେଶରେ ଅସନ୍ତୋଷ ଦେଖାଦେଇଥିଲା I ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ଭାରତୀୟ ମାନଙ୍କ ଆନ୍ଦୋଳନ କୁ ଦମନ କରିବା ପାଇଁ ମାର୍ଲେ ମିଣ୍ଟୋ ସଂସ୍କାର ୧୯୦୯ ରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇଥିଲେ I
୧୯୧୫ ରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ
ମୋହନ ଦାସ କରମଚାନ୍ଦ ଗାନ୍ଧୀ ୧୯୧୫ ମସିହାରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ଓକିଲାତି ରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ଭାରତ ଫେରିଥିଲେ। ସେ ଆସିବା ପରେ ପ୍ରକୃତ ଆନ୍ଦୋଳନ ର ସୂତ୍ରପାତ ହୋଇଥିଲା I ସେ ସମସ୍ତ ଆନ୍ଦୋଳନ ର ମଙ୍ଗୁଆଳ ଥିଲେ Iଖେଦା ସତ୍ୟIଗ୍ରହରୁ ଭାରତ ଛାଡ ଆନ୍ଦୋଳନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
୧୯୧୯ ଜଲିଆନୱାଲା ବାଗ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ
ଭାରତରେ ସାମାଜିକ ସଂସ୍କାର ଏବଂ ବୈପ୍ଲବିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଜୋର ଧରିଥିବାବେଳେ,ରକ୍ତମୁଖI ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ପଞ୍ଜାବ ରେ ଖେଳିଥିଲେ ରକ୍ତ ର ହୋଲି I ପଞ୍ଜାବର ଜଲିଆନୱାଲା ବାଗରେ ବୈଶାଖୀ ପର୍ବ ଦିନ ଶହ ଶହ ଲୋକ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥିଲେ। ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ଙ୍କର ଜେନେରାଲ ଡାୟାର ନିରସ୍ତ୍ର ଭାରତୀୟ ଲୋକ ମାନଙ୍କ ଉପରକୁ ହଠାତ ଗୁଳି ଚଳାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲେ, ଯାହା ଅନେକ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ବ୍ୟଥିତ କରିଥିଲା I ଏହି ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ଭାରତୀୟଙ୍କ ମନରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ପ୍ରତି ଘୃଣାର କ୍ଷତକୁ ଆହୁରି ଗଭୀର କରିଥିଲା।
୧୯୨୦ ରୁ ୧୯୨୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଲା ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ
ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରଙ୍କ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସହଯୋଗ ନକରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୨୦ ରୁ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଅଣ-ସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ ବା ଅସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଯାହାକି ଫେବୃଆରୀ ୧୯୨୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା I ଯାହା ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କୁ ଏକ ନୂତନ ଦିଗ ଦେଇଥିଲା I
୧୯୧୫ ରୁ ୧୯୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖିଲାଫତ ଆନ୍ଦୋଳନ
ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନକୁ ଧ୍ୱଂସ କରିବା ପାଇଁ ଖିଲାଫତ ଆନ୍ଦୋଳନ ଅନ୍ୟତମ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ଥିଲା I ଯାହାକି ୯ ବର୍ଷରେ ମଧ୍ୟ ଏସିଆରେ ବ୍ୟାପି ଯାଇଥିଲା I ୧୯୧୫ ମସିହାରେ ମୌଲାନା ମହମ୍ମଦ ଅଲି ଏବଂ ମୌଲାନା ଶୌକତ ଅଲିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା I ଉପନିବେଶବାଦୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏହା ଏକ ମୁସଲମାନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଆନ୍ଦୋଳନ ଥିଲା I ସେହି ସମୟରେ ଏକକାଳୀନ, ହିନ୍ଦୁ-ମୁସଲମାନର ଏକତା ର ପରିଚୟ ଦେଇ ଏହା ୧୯୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା I
୧୯୨୯ ରେ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ
ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ଥିଲା | ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ୧୯୨୯ ରେ ଲାହୋର ଅଧିବେଶନ ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା |ସ୍ୱାଧୀନତା ହାସଲ କରିବା ସେମାନଙ୍କର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା I ତାଙ୍କର ଚାହିଦାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଗାନ୍ଧୀଜି ୬ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୩୦ ରେ ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।
୧୯୨୦ ରେ ଦିଲ୍ଲୀ ବିଧାନସଭାରେ ବୋମା ବିସ୍ଫୋରଣ
ନିର୍ଦ୍ଦୟ ଓ ଅତ୍ୟାଚାରୀ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନକୁ ବିରୋଧ କରି ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଭାଗବତ ସିଂ ଏବଂ ବାଟୁକେଶ୍ୱର ଦତ୍ତ ୧୯୨୯ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ ବିଧାନସଭାରେ ବୋମା ଫିଙ୍ଗି ବ୍ରିଟିଶମାନ ଙ୍କର ନିଦ ହଜାଇ ଦେଇଥିଲେ I କିନ୍ତୁ ସେହି ଦିନ ୬ ଜୁନ୍ ୧୯୨୯ ରେ ଗିରଫ ହୋଇ ବ୍ରିଟିଶ କୋର୍ଟ ତାଙ୍କୁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହାର ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ତାଙ୍କୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୩ , ୧୯୩୧ ରେ ଫାଶୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।
୧୯୪୨ ରେ ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ
ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରଙ୍କୁ ତୀବ୍ର ବିରୋଧ ଯୋଗୁଁ ବ୍ରିଟିଶ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ର ମୂଳ ଦୋହଲି ଯାଇଥିଲା । ୧୯୪୨ ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଭାରତ ଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନ ର ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ହିଂସା ମଧ୍ୟ ଘଟିଥିଲା I ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତାମାନେ ‘କର ବା ମର’ ସ୍ଲୋଗାନ ଦେଇ ଆନ୍ଦୋଳନ ରେ ଝାସ ଦେଇଥିଲେ Iଏହି ହିଂସା ପାଇଁ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଦାୟୀ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କ ସହ ବହୁ ବିଶିଷ୍ଟ ନେତାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା।
୧୯୪୩ ରେ ଆଜାଦ ହିନ୍ଦ ଫୌଜ ର ଗଠନ
ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୨୧ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୪୩ ରେ ଆଜାଦ ହିନ୍ଦ ଫୌଜ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ସେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ସସସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ରୋହ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରାଯାଇପାରିବ। ତେଣୁ ତାଙ୍କର ନାରା ଥିଲେ ‘ମୁଝେ ଖୁନ ଦୋ ,ମେଁ ଆଜାଦି ଦୁଙ୍ଗା ‘ I ସେଥିପାଇଁ ସେ ପ୍ରୋଭିଜନାଲ ଆର୍ମି ଗଠନ କରିଥିଲେ ଯାହା ବିଶ୍ୱ ର ଅନେକ ଦେଶ ଯଥା ଜର୍ମାନୀ, ଇଟାଲୀ, ଜାପାନ, ଚୀନ୍ ଇତ୍ୟାଦି ରେ ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରିଥିଲା I
ଏହିପରି ଭାବରେ ୧୯୪୭ ରେ ଭାରତ ସ୍ୱାଧୀନ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇବାର ପୂର୍ବଦିନ ଭାରତରୁ ବିଭାଜିତ ହୋଇ ପାକିସ୍ତାନ ସ୍ୱାଧୀନ ହୋଇଥିଲା । ଶେଷରେ ଭାରତ , ୧୫ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୪୭ ରେ, ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ପାଳନ କରିଥିଲା I
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.