ରସଗୋଲା ଦିବସ ଦିନ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଙ୍କୁ ପ୍ରସନ୍ନ କରିବା ପାଇଁ ରସଗୁଲା ଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ |
ସୁସ୍ବାଦୁ ମିଠା ରସଗୁଲା ଦିବସ ଆଲୋକିତ କରିବା ପାଇଁ ରସଗୁଲା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ ରଥ ଯାତ୍ରା ବା ରଥ ମହୋତ୍ସବ ହେଉଛି ଏକ ହିନ୍ଦୁ ପର୍ବ ଯାହାକି ଓଡିଶାର ପୁରୀରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଏହା ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ ବିଷୟରେ |
ରସାଗୋଲା, କିମ୍ବା ରସଗୁଲା, ଯାହାକୁ ଅନେକେ ଡାକନ୍ତି, ଭାରତରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମିଠା ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ | ଯେହେତୁ ମିଠା ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୂଜା ଏବଂ ଭୋଜନର ଏକ ଅଂଶ, ତେଣୁ ମିଠା ମଧ୍ୟ ଭାରତରେ ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ |
ଓଡ଼ିଶା ଏବଂ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଉଭୟ ରସଗୁଲାର ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନ ବୋଲି ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହା କଦାପି ବିତର୍କର ସମାପ୍ତ ନୁହେଁ | ଓଡିଶା ଲୋକଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ପବିତ୍ର ପୁରୀ ସହରରେ ରସଗୁଲ୍ଲା ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥିଲା |ନିକଟରେ ‘ଓଡ଼ିଶା ରସଗୋଲା’ ପାଇଁ ଓଡିଶା ରାଜ୍ୟକୁ ଜିଆଇ ଟ୍ୟାଗ୍ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଥିଲା
ପୁରାଣ
ପୌରାଣିକ କଥାରେ ଅଛି ଯେ ରସଗୁଲା ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ଭୋଗ ଭାବରେ ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଛି। ସେମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥ ଥରେ ତାଙ୍କ ବିନା ଅନୁମତିରେ ନଅ ଦିନର ରଥଯାତ୍ରାରେ ଯାଇଥିଲେ। ସ୍ୱାମୀ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଯାତ୍ରାକୁ ନେଇ ହତାଶ ହୋଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମନ୍ଦିରର ପ୍ରବେଶ ଦ୍ୱାରରେ ତାଲା ପକାଇଦେଲେ ଯେପରି ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଏହାକୁ ପ୍ରବେଶ ନକରନ୍ତି। ତାଙ୍କ ବିରକ୍ତ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଖୁସି କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥ ତାଙ୍କୁ ରସଗୁଲା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ |
ଏହି ରୀତିନୀତିକୁ ନୀଲାଦ୍ରୀ ବିଜେ କୁହାଯାଏ, ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ | ଏହା ପୁରୀର ରଥ ଯତ୍ରiର ଶେଷ ଦିନ |
ରସଗୋଲା ଦିବସ
ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ ରସଗୋଲା ଦିବସ ସହିତ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଛି, ଯାହାକି ରସଗୁଲାର ଇତିହାସ ଏବଂ ଉତ୍ପତ୍ତି ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଜଣାଇବା ପାଇଁ ପାଳନ କରାଯାଏ |
ପ୍ରଥମ ରାସାଗୋଲା ଦିବସ ଜୁଲାଇ ରେ ନିଲାଦ୍ରି ବିଜେ ରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁ ଦିନ ରଥ ଯାତ୍ରା ଶେଷ ହୋଇଥିଲା | ସେବେଠାରୁ ଏହାକୁ ରସଗୋଲା ଦିବସ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରଥା କରିଥିଲେ I