ନଡ଼ିଆ ଏକ ଅତି ପବିତ୍ର ଫଳ । ପ୍ରତି ପୂଜାପାର୍ବଣରେ ଏହାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ନଡ଼ିଆ ଗଛର ପ୍ରତି ଅଂଶ ଆମ ଦରକାରରେ ଆସିଥାଏ । ପଇଡ଼ ପାଣିକୁ ପାନୀୟ ରୂପେ ଅନେକ ଲୋକ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ନଡ଼ିଆକୁ ମିଠା, ପିଠା ତଥା ଅନ୍ୟାନ୍ର ସୁସ୍ୱାଦୁ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତି ବେଳେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ନଡ଼ିଆ ତେଲକୁ ଖାଇବା ତେଲ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ । ଏହାକୁ ଅନେକ ଲୋକ ଦେହରେ ଲଗାଇଥାନ୍ତି । ନଡ଼ିଆ ପତ୍ରରେ କେତେକ ସୌଖିନ ଦ୍ରବ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ । ନଡ଼ିଆ ଭିତରେ ଶସ ଥାଏ । ପ୍ରାୟ ୬୭୭ଟି ନଡ଼ିଆର ଶସକୁ ଓଜନ କଲେ ଏକ କ୍ୱିଣ୍ଟାଲ ହେବ । ନଡ଼ିଆ ଶସରେ ଶତକଡ଼ା ୬୨ ଭାଗ ତେଲ ଅଂଶ ଥିବାର ଜଣାଯାଏ ।
ଆମ ଦେଶରେ ବହୁଳ ଭାବେ ନଡ଼ିଆ ଚାଷ କରାଯାଇଥାଏ । କେରଳ, ତାମିଲନାଡ଼ୁ, ଗୋଆ, ଓଡ଼ିଶା ଆଦି ରାଜ୍ୟରେ ଏହା ବହୁଳ ଭାବେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ଆମ ରାଜ୍ୟର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳମାନଙ୍କରେ ଏହା ବିଶେଷ ଭାବେ ଚାଷ କରାଯାଇଥାଏ । ଓଡ଼ିଶାରେ ପ୍ରାୟ ୫୧୦୦୦୦ ହେକ୍ଟର ଜମିରେ ନଡ଼ିଆ ଚାଷ କରାଯାଏ ।
ଉଷ୍ଣ ଏବଂ ଆର୍ଦ୍ର ଜଳବାୟୁରେ ନଡ଼ିଆ ଗଛ ଭଲ ବଢ଼ିଥାଏ । ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳ ନଡ଼ିଆ ଚାଷ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଉପଯୋଗୀ । ତେବେ ଆଜିକାଲି ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜିଲ୍ଲାମାନଙ୍କରେ ମଧ୍ୟ ନଡ଼ିଆ ଚାଷ କରାଗଲାଣି । ସମୁଦ୍ର ପତ୍ତନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୯୦୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହା ଚାଷ କରାଯାଇପାରିବ । ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ମାଟିରେ ନଡ଼ିଆ ଚାଷ କରାଯାଇପାରିବ । ତେବେ ବାଲିଆ, ଲୁଣି, ଦୋରସା, ପଙ୍କମାଟି ତଥା ନଦୀକୂଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହା ଭଲ ହୋଇଥାଏ । ଉର୍ବର ମାଟିରେ ଭଲ ଅମଳ ମିଳିଥାଏ । ମାଟିର ଗଭୀରତା ଅନ୍ତତଃ ଏକ ମିଟର ହୋଇଥିôବା ଆବଶ୍ୟକ । ମାଟିର ଅମ୍ଳ ପରିମାପକ ମୂଲ୍ୟ ୬.୦ରୁ ୮.୦ ମଧ୍ୟରେ ରହିଲେ ନଡ଼ିଆ ଗଛ ଭଲ ବଢ଼େ ।
ନଡ଼ିଆ ଚାଷ ପାଇଁ ଅନେକ ଉନ୍ନତ କିସମ ବାହାରିଲାଣି । ସେସବୁ ହେଲା ଆଣ୍ଡାମାନ, ଇଷ୍ଟକୋଷ୍ଟ ଟଲ, କୋଚିନ ଚାଇନା, ୱେଷ୍ଟକୋଷ୍ଟ ଟଲ, ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପ ସାଧାରଣ, ଜାଭା, ଫିଜି, ଶ୍ୟାମ, ଜିଆଣ୍ଟ, ଗଙ୍ଗା ଭବାନୀ, ଫିଲିପାଇନ୍ସ ଇତ୍ୟାଦି । ବାମନ ଜାତୀୟ ନଡ଼ିଆ ହିସାବରେ ସବୁଜ ବାମନ, ମାଲଡିଭ ଡ୍ୱାର୍ଫ, ଗଙ୍ଗାବନ୍ଦମ୍, ସିଲୋନ, ନାଇଜେରିଆ ଆଦି ଚାଷ କରାଯାଇ ପାରିବ । ସଙ୍କର ଜାତୀୟ କିସମ ଭାବେ ଟି ୍ ଡି ଏବଂ ଡି ୍ ଟି ଲଗାଯାଇପାରେ ।
ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଜୁଲାଇ-ଅଗଷ୍ଟ ମାସରେ ନଡ଼ିଆ ଲଗାଯାଇଥାଏ । ଡେଙ୍ଗା ଜାତିର ନଡ଼ିଆ ପାଇଁ ଧାଡ଼ିକୁ ଧାଡ଼ି ଓ ଗଛକୁ ଗଛ ଦୂରତା ୭.୫ ମିଟର ରଖାଯାଏ । ଏହି ହିସାବରେ ଏକର ପ୍ରତି ୭୨ଟି ଗଛ ରହିପାରିବ । ବାମନ ଜାତୀୟ ଗଛ ଲଗାଉଥିଲେ ଧାଡ଼ିକୁ ଧାଡ଼ି ଓ ଗଛକୁ ଗଛ ଦୂରତା ୫ ମିଟର ଲେଖାଏଁ ରଖିବାକୁ ହେବ । ଏହି ହିସାବରେ ଏକର ପିଛା ପ୍ରାୟ ୧୬ଟି ଗଛ ରହିପାରିବ । ଖୋଳିବା ବେଳେ ଗାତର ଲମ୍ବ, ଓସାର ଏବଂ ଗଭୀରତା ୧ ମିଟର ଲେଖାଏଁ ହେବା ଉଚିତ ।
ନଡ଼ିଆରୁ ଗଛ କରି ଲଗାଯାଇଥାଏ । ଏହାକୁ ତାଡ଼ କହନ୍ତି । ତାଡ଼ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପାଇଁ ଉନ୍ନତ ଧରଣର ଗଛରୁ ନଡ଼ିଆ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ମାଆ ଗଛର ବୟସ ୨୦-୨୫ ବର୍ଷ ହୋଇଥିବା ଉଚିତ । ଏଥିରେ ବର୍ଷକୁ ଅନ୍ତତଃ ୮୦-୧୦୦ଟି ନଡ଼ିଆ ଫଳୁଥିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଆଜିକାଲି ଟିସୁ କଲଚର ପଦ୍ଧତିରେ ମଧ୍ୟ ନଡ଼ିଆ ଚାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଲାଣି । ଏହା ହେଲେ ଚାରା ଗଛଟି ଅବିକଳ ମାଆ ଗଛର ଗୁଣ ନେଇଥାଏ । ଚାରା ଗଛ ଲଗାଇଲାବେଳେ ନଡ଼ିଆଟି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପୋତି ଦେବା ଦରକାର । ଦେଖିବା କଥା ଯେମିତି ଚାରା ଗଛର ପତ୍ର ସନ୍ଧିରେ ମାଟି ପଶି ନ ଯାଏ । ପାଣି ଜମି ନ ରହିବା ପାଇଁ ଏହାକୁ ସାମାନ୍ୟ ଉଚ୍ଚ କରିଦେଲେ ଭଲ ।
ଅଧିକ ଅମଳ ପାଇବା ପାଇଁ ନଡ଼ିଆ ଗଛର ଖତସାର ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଗଛ ଲଗାଇବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରତି ଗାତରେ ସଢ଼ା ଗୋବର ଖତ, ପୋଖରୀ ପଙ୍କ, ୩ କିଲୋଗ୍ରାମ ପିଡ଼ିଆ ଓ ୧ କିଲୋଗ୍ରାମ ଷ୍ଟେରାମିଲ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଉଚିତ । ଷ୍ଟେରାମିଲ ବଦଳରେ ସୁପର ଫସଫେଟ୍ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରେ ।
ଗଛ ଲଗାଇବାର ଚାରି ମାସ ପରେ ଗଛ ପିଛା ୫୦ ଗ୍ରାମ ଯବଡ଼ାର, ୪୦ ଗ୍ରାମ ଫସଫରସ୍ ଓ ୧୩୫ ଗ୍ରାମ ପଟାସ ସାହର ଦେବାକୁ ହେବ । ଏଥିପାଇଁ ୨୫୦ ଗ୍ରାହମ ସିଙ୍ଗଲ ସୁପର ଫସ୍ଫେଟ୍, ୧୧୦ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ ଓ ୨୨୫ ଗ୍ରାମ ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ । ଏହା ବଦଳରେ ଗଛ ପ୍ରତି ୯୦ ଗ୍ରାମ ଡିଏପି, ୭୫ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ ଓ ୨୨୫ ଗ୍ରାମ ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ଦରକାହର ପଡ଼ିବ । ଏହା ବଦଳରେ ୧୫୦ ଗ୍ରାମ ଏନ୍ପିକେ (୧୦-୨୬-୨୬), ୭୫ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ ଓ ୧୫୦ ଗ୍ରାମ ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ହେବ । ଦ୍ୱିତୀୟ ବର୍ଷ ଗଛ ପ୍ରତି ୨୨୦ ଗ୍ରାମ ଯବକ୍ଷାର, ୧୬୦ ଗ୍ରାମ ଫସଫରସ ଓ ୫୪୦ ଗ୍ରାମ ପଟାସ ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ । ଏଥିପାଇଁ ୫୦୦ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ, ୧ କିଲୋଗ୍ରାମ ସିଙ୍ଗଲ ସୁପର ଫସ୍ଫେଟ୍ ଓ ୯୦୦ ଗ୍ରାମ ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ଦରକାର ପଡ଼ିବ । ଏହାହ ବଦଳରେ ୩୫୦ ଗ୍ରାମ ଡିଏପି, ୩୫୦ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ ଓ ୯୦୦ ଗ୍ରାମ ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ । ଏହା ବଦଳରେ ଗଛ ପ୍ରତି ୬୦୦ ଗ୍ରାମ ଏନ୍ପିକେ (୧୦-୨୬-୨୬), ୩୫୦ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ ଏବଂ ୬୩୦ ଗ୍ରାମ ମ୍ୟୁରଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ଦରକାର ହେବ । ତୃତୀୟ ବର୍ଷ ଏହାର ଦୁଇଗୁଣ ସାହର ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ । ଏହି ସାରକୁ ଦୁଇ ଭାଗ କରି ଥରେ ଜୁଲାଇ ମାସରେ ଓ ଆଉଥରେ ଅକ୍ଟୋବର ମାସରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାକୁ ହେବ ।
ଚାରି ବର୍ଷ ପରେ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଗଛ ପିଛା ୫୦୦ ଗ୍ରାମ ଯବକ୍ଷାର,୩୨୦ ଗ୍ରାମ ଫସଫରସ ଓ ୧୨୦୦ ଗ୍ରାମ ପଟାସ ଦରକାର ହେବ । ଏଥିପାଇଁ ୧୧୦୦ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ, ୨ କି.ଗ୍ରା. ସିଙ୍ଗଲ ସୁପର ଫସଫେଟ୍ ଓ ୨ କି.ଗ୍ରା. ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ଆବଶ୍ୟକ ପଡ଼ିବ । ଏହା ବଦଳରେ ୭୦୦ ଗ୍ରାମ ଡିଏ.ପି., ୮୦୦ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ ଓ ୨ କି.ଗ୍ରା. ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରେ । ନଚେତ୍ ଗଛ ପ୍ରତି ୧୨୫୦ ଗ୍ରାମ ଏନ୍ପିକେ (୧୦-୨୬-୨୬), ୮୨୫ ଗ୍ରାମ ୟୁରିଆ ଓ ୧୪୫୦ ଗ୍ରାମ ମ୍ୟୁରେଟ୍ ଅଫ୍ ପଟାସ ଦରକାର ପଡ଼ିବ । ଏହି ସାରକୁ ୨ ଭାଗ କରି ଥରେ ବର୍ଷାଦିନ ଆରମ୍ଭରୁ ଓ ଆଉଥରେ ବର୍ଷା ଦିନ ଶେଷରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ଗଛ ମୂଳଠାରୁ ଦୂରରେ ଅଳ୍ପ ଗଭୀରର ନାଳ କରି ସାର ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଉଚିତ । ଗଛର ପତ୍ର ଯେତେ ଦୂର ଯାଏ ବ୍ୟାପିଥିବ ସେତିକି ଦୂରତାରେ ସାହର ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ।
ନଡ଼ିଆ ଫସଲରେ ଅଣୁସାର ଅଭାବ ଜନିତ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ବେଳେବେଳେ ଏଥିଯୋଗୁଁ ଫଳ ଝଡ଼ିପଡ଼େ । ଏଥିରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଦସ୍ତା, ବୋରନ, ମାଗ୍ନେସିଅମ ଆଦି ଅଣୁସାର ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଉଚିତ । ଏଥିପାଇଁ ପ୍ଲାଣ୍ଟେଡ୍, ଟ୍ରାସେଲ, ବୋରନ, ଆଗ୍ରୋମିନ୍ ଆଦି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ ।
ନଡ଼ିଆ ବଗିଚାକୁ ସଫା ରଖିବା ଉଚିତ । ଅନ୍ତଃ ଫସଲ ହିସାବରେ ଅମୃତଭଣ୍ଡା, ପନିପରିବା, ଚିନାବାଦାମ, କୋଳଥ, ବିରି ଆଦି ଚାଷ କରାଯାଇପାରିବ । ଗଛ ବଡ଼ ହୋଇଗଲା ପରେ ନଡ଼ିଆ ବଗିଚାରେ ଅଦା, ହଳଦୀ, ଖମ୍ବଆଳୁ ଆଦି ଚାଷ କରାଯାଇପାରିବ ।
ସୁବିଧା ଥିଲେ ଶୀତ ଓ ଖରାଦିନେ ପାଣି ମଡ଼ାଇବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବା ଉଚିତ । ପାଣି ମଡ଼ାଇଲେ ନିୟମିତ ଫଳ ଆସିଥାଏ । ଗୋଟମା ଝଡ଼ିବା ସମସ୍ୟା କମିଯାଏ । ବର୍ଷାଦିନେ ଗଛ ମୂଳେ ପାଣି ଜମି ରହିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ତେଣୁ ନାଳ କାଟି ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ନଡ଼ିଆ ଗଛରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ପୋକ ଲାଗିଥାଆନ୍ତି । ଗଣ୍ଡାପୋକ ଗଛର ଅଗ୍ର ଭାଗରେ କଣା କରି ପଶନ୍ତି । ଏମାନେ ବାହୁଙ୍ଗା ଓ ଫୁଲ ଖାଇ ନଷ୍ଟ କରିଦିଅନ୍ତି । କାଣ୍ଡ ଭିତରେ କଣା କରି ରହନ୍ତି । ଏହାଦ୍ୱାରା ନଡ଼ିଆ ଅମଳ କମିଯାଏ । ବେଳେବେଳେ ଗଛ ମରିଯାଏ । ତାର ସାହାଯ୍ୟରେ ପୋକକୁ ବାହାର କରିବାକୁ ହେବ । କଣାରେ କ୍ଲୋରୋପାଇରିଫସ୍ ଗୁଣ୍ଡ ପୂରାଇ ବନ୍ଦ କଲେ ଏମାନେ ମରିଯିବ । ଏମାନଙ୍କୁ ମାରିବା ପାଇଁ କେତେକ ପରାଶ୍ରୟୀ କୀଟ ମିଳୁଛି । ତାହାକୁ ଛାଡ଼ିଦେଲେ ଏହି ପୋକ ମରିଯିବ । ଦୁଇଶହ ଗ୍ରାମ ବାଲି ସହ ୨୦ ଗ୍ରାମ ଫୋରେଟ ମିଶାଇ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଅଂଶରେ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ପୋକ ମରିଯାଏ । କାଳିମୁଣ୍ଡି ପୋକ ପତ୍ରର ସବୁଜ ଅଂଶକୁ ଖାଇଯାଏ । କେବଳ ମଝିଶିରା ରହିଥାଏ । ଅତ୍ୟଧିକ ଆକ୍ରମଣ ହେଲେ ଛୋଟ ଗଛ ମରିଯାଏ । ଏହି ପୋକ ଆକ୍ରମଣ କଲେ ଗୋଟମା ଝଡ଼ିପଡ଼େ । ଏହାକୁ ଦମନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣି ସହ ୨ ମିଲିଲିଟର କୁଇନାଲଫସ୍ ବା ୩ ମିଲିଲିଟର ରୋଗର ଔଷଧ ମିଶାଓ ସ୍ପ୍ରେ କରିବାକୁ ହେବ । ବ୍ରାକୋନିଡ଼ ଓ ଓପିସିନା ପରଜୀବୀ ଛାଡ଼ିଲେ ଏମାନେ ମରିଯାଇଥାଆନ୍ତି ।
ଲାଲ ଘୁଣିପୋକ ଲାଗିଲେ ଗଛର ନରମ ତନତୁ ଖାଇଯାଆନ୍ତି । ଗଛର ଗଣ୍ଡିକୁ ଏମାନେ କାଟିବା ଯୋଗୁଁ ଏଥିରୁ ଖଦଡ଼ା ତନ୍ତୁ ବାହାରିଥାଏ । ବେଳେବେଳେ ଗଣ୍ଡିର ଛିଦ୍ରରୁ ଲାଲ ମିଶା ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗର ରସ ବାହାରିଥାଏ । ଛିଦ୍ର ପାଖରେ କାନ ଦେଲେ ପୋକ କାଟୁଥିବା ଶବ୍ଦ ଶୁଭେ । ଏହାହର ଆକ୍ରମଣ ଯୋଗୁଁ ପତ୍ର ହଳଦିଆ ଦେଖାଯାଏ ଓ ପତ୍ର ମୂଳରେ ଲମ୍ବା ଫାଟ ଦେଖା ହୋଇଥାଏ ।
ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣି ସହିତ ୨୦ ଗ୍ରାମ କାର୍ବାରିଲ ସେଚିତ ଗୁଣ୍ଡ ମିଶାଇ ଛିଦ୍ରରେ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ଏହି ପୋକ ମରିଯାଆନ୍ତି । ନଡ଼ିଆ ଗଚରୁ ସବୁ ଶୁଖିଲା ପଦାର୍ଥ ବାହାର କରିଦେବା ଆବଶ୍ୟକ । ବାହୁ୍ଗା ସନ୍ଧିରେ କ୍ଲୋରୋପାଇରିଫସ୍ ଔଷଧ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ମଧ୍ୟ ଏହି ପୋକ ମରିଯାଇଥାଏ ।
ନଡ଼ିଆ ଗଛର ଗଣ୍ଡିରୁ ବେଳେବେଳେ ନାଲି ରଙ୍ଗର ରସ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ଅଠାଳିଆ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ତଳେ ଥିବା ତନ୍ତୁ ପଚିଯାଏ । ରୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଅଂଶ ସଢ଼ିଯାଏ । ଗଛ ଝାଉଁଳି ମରିଯାଏ । ଏହି ରୋଗ ହେଲେଶ ଆକ୍ରାନ୍ତ ଅଂଶକୁ ରାମ୍ପି ସଫା କରିଦେବାକୁ ହେବ । ଏହି ସ୍ଥାନରେ ୧ ଲିଟର ପାରି ସହ ୧୦୦ ଗ୍ରାମ ଚୂନ ଓ ୧୦୦ ଗ୍ରାମ ତୁତିଆ ମିଶା ଦ୍ରବଣକୁ ଲେପି ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ ।
ଅଷ୍ଟପଦୀ ଆକ୍ରମଣ ଯୋଗୁଁ ଯାଦୁରା ରୋଗ ହୋଇଥାଏ । ନଡ଼ିଆ ଗଛରେ ଯାଦୁରା ରୋଗ ହେଲେ ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣି ସହ ୪ ମିଲି.ଲି. ଆଜାଡିରାଚିନ ବା ୫ ମିଲି.ଲି. ଟ୍ରାୟାଜୋଫସ ବା ୩ ମିଲି. ଡାଇମିଥଏଟ୍ ବା ୫.୫ ମିଲି.ଲି. ଡାଇକୋଫଲ ବା ୨ ମିଲି.ଲି. କାର୍ବୋସଲଫାନ ମିଶାଇ ସ୍ପ୍ରେ କରିବାକୁ ହେବ । ଏହାଛଡ଼ା ୭.୫ ମିଲି.ଲି. ନିମାଜଲ ଓ ୭.୫ ମିଲି.ଲି. ପାଣିର ଏକ ଦ୍ରବଣ କରିବାକୁ ହେବ । ଏହାକୁ ଏକ ଜରିରେ ରଖି ତା ମଧ୍ୟରେ ଗଛର ଚେର ବୁଡ଼ାଇ ରଖିଲେ ପୋକ ମରିଯାଏ । ବେଳଳେବେଳେ ନଡ଼ିଆ ଗଛରେ କଳାସଢ଼ା ହେରାଗ ଲାଗିଥାଏ । ଏହି ରୋଗ ହେଲେ ଗଛର ଅଗ୍ରଭାଗ ପଚିଯାଏ । ଆକ୍ରାନ୍ତ ପତ୍ର ରଙ୍ଗ ଫିକା ପଡ଼ି ଭାଙ୍ଗିଯାଏ । ଗଛର ଅଗ ସଢ଼ିଯିବା ଯୋଗୁଁ ଗଛ ମରିଯାଏ । ଏହାକୁ ଦମନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣଇ ସହିତ ୪ ଗ୍ରାମ ଇଣ୍ଡୋଫିଲ ଏମ୍-୪୫ ବା ୨.୫ ଗ୍ରାମ ରିଡ଼ୋମିଲ-ଏମ୍ଜେଡ଼ ଔଷଧ ମିଶାଇ ୧୦ ଦିନ ଅନ୍ତରରେ ୨-୩ ଥର ସ୍ପ୍ରେ କରିବାକୁ ହେବ ।
ଲଗାଇବାର ୫-୬ ବର୍ଷ ପରେ ଗଛରେ ଫଳ ଆସିଥାଏ । ବାମନ ଜାତିର ଗଛରେ ୪ ବର୍ଷରେ ଫଳ ଧରେ । ଗଛ ପ୍ରତି ବର୍ଷକୁ ୨୦୦ ଟି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନଡ଼ିଆ ଫଳିଥାଏ । ଗୋଟିଏ ଗଛ ପ୍ରାୟ ୬୦ରୁ ୧୦୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଞ୍ଚେ